Załącznik nr 2 do Regulaminu Olimpiady Wiedzy o III RP
W poprzednich edycjach tematy programu zmiennego Olimpiady były następujące:
- I edycja Olimpiady w roku szkolnym 2013/14 – nie było tematyki zmiennej
- II edycja Olimpiady w roku szkolnym 2013/14 – Narodziny III Rzeczypospolitej 1989-90: od okrągłego stołu do pierwszych powszechnych wyborów prezydenckich
- III edycja Olimpiady w roku szkolnym 2014/15 – III Rzeczpospolita okresu prezydentury Lecha Wałęsy (1990-95)
- IV edycja Olimpiady w roku szkolnym 2015/16 – III Rzeczpospolita za pierwszej kadencji prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego (1995-2000)
- V edycja Olimpiady w roku szkolnym 2016/17 – III RP za drugiej prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego (2000-05)
- VI edycja Olimpiady w r. szk. 2017/18 – III RP za prezydentury Lecha Kaczyńskiego (2005-10)
- VII edycja Olimpiady w r. szk. 2018/19 – III RP za prezydentury Bronisława Komorowskiego (2010-15)
- VIII i IX edycja Olimpiady w r. szk. 2019/20 i 2020/21 – III RP za pierwszej prezydentury Andrzeja Dudy (2015-20)
- X edycja Olimpiady w r. szk. 2021/22 – Konstytucja III RP
- XI edycja Olimpiady w r. szk. 2022/23 – Władza sądownicza i wymiar sprawiedliwości w III RP
ZMIENNY PROGRAM TEMATYCZNY
OLIMPIADY WIEDZY O III RP
w XII edycji roku szkolnego 2023/24:
Prawa człowieka a Polska
1. Prawa człowieka i ich rodzaje i generacje (absolutne, negatywne i pozytywne, klasyczne, III generacje)
2. Światowy system ochrony praw człowieka: 2.1. Prawo i organizacje międzynarodowe broniące praw człowieka: AI, MKCK, HRW, HFPC, La Strada; 2.2. Powszechny (uniwersalny) system międzynarodowej ochrony praw człowieka, w oparciu o ONZ: PDPC, MPPC (MPPOiP i MPPGSiK); KPC w Genewie; 2.3. Najważniejsze akty uchwalone przez ONZ wprowadzające standardy praw człowieka; 2.4. Stałe organy pomocnicze ONZ w dziedzinie ochrony praw człowieka
3. Środki ochrony praw człowieka w RP: 3.1. Gwarancja praw człowieka w konstytucji III RP; 3.2. Środki ochrony praw człowieka w RP; 3.3. Indywidualna skarga konstytucyjna; 3.4. RPO i działalność Urzędu RPO; 3.5. Prawa człowieka a prawa obywatela; 3.6. Zasady ogólne dotyczące przestrzegania praw jednostki
4. Regionalny system międzynarodowej ochrony praw człowieka dla Europy w oparciu o RE, OBWE i UE: 4.1. System strasburski i EKPC; 4.2. ETPC w Strasburgu; 4.3. Postępowanie przed ETPC; 4.4. Urząd Komisarza Praw Człowieka Rady Europy; 4.5. EKS; 4.6. Ochrona praw człowieka przez OBWE; 4.7. System ochrony praw człowieka w obrębie UE
5. Uniwersalizm praw człowieka, ich stan oraz łamanie: 5.1. Uniwersalizm praw człowieka; 5.2. Kulturowe, prawne, polityczne i ekonomiczne przyczyny łamania praw człowieka; 5.3. Opinia międzynarodowa na temat przestrzegania praw człowieka w RP; 5.4. Przykładowe rekomendacje ONZ i RE dla rządu polskiego; 5.5. Przykładowe programy realizowane przez HFPC w RP; 5.6. Przestrzeganie praw mniejszości narodowych, etnicznych i religijnych w RP.